doe mee

Open brief: toegang tot de arbeidsmarkt als oplossing voor personeelstekort én menselijke waardigheid

Als werkgevers en vakbonden willen we de dringende kwestie van het arbeidstekort in België onder de aandacht brengen, terwijl we ons bewust zijn van de uitdagingen waarmee veel mensen zonder wettig verblijf worden geconfronteerd in het informele circuit. Namens het In My Name Platform, een beweging die diverse sectoren verenigt, pleiten we in een open brief voor een beleid dat migranten de kans geeft om legaal in België te werken. Tegelijkertijd roepen we op tot ondersteuning van werkgevers bij het vinden van geschikt personeel, zodat het volledige arbeidspotentieel in België benut kan worden. Steun onze oproep en onderteken mee de open brief via dit formulier.

Geachte beleidsmakers,

Midden september 2025 telt de VDAB maar liefst 233.728 openstaande vacatures1. Personeel vinden is voor heel veel Vlaamse en Brusselse werkgevers een haast onmogelijke uitdaging geworden.

Werkgeversorganisaties zoals VOKA pleitten er daarom al voor om het voor werkgevers gemakkelijker te maken om mensen van buiten Europa aan te werven.2 Het arbeidstekort is immers zo nijpend geworden dat de economische motor dreigt te stokken, terwijl de vergrijzingskosten voor onze samenleving jaar na jaar hoger worden.

De zorgsector is misschien wel hét meest tastbare voorbeeld van dit nijpend tekort aan personeel. In Vlaanderen en Brussel staan duizenden vacatures open voor verpleegkundigen, zorgkundigen en andere cruciale functies in ziekenhuizen, woonzorgcentra en thuiszorg. Tekorten raken ons allemaal: ouderen krijgen minder zorg, wachttijden lopen op en het bestaande personeel brandt op.

Tegelijk wonen er in ons land naar schatting 112.000 mensen zonder wettig verblijf. Het gaat om mensen die hier al leven, gezinnen hebben, dromen koesteren en talenten meebrengen. Hun kinderen gaan hier naar school, ze spreken Nederlands, ze kennen België en willen bijdragen aan de maatschappij. Velen onder hen hebben diploma’s en ervaring, ook in sectoren zoals de zorg die snakken naar competente medewerkers. Toch werken ze vandaag vaak in het irreguliere circuit, tegen hongerlonen en zonder rechten, terwijl hun inzet net broodnodig is.

Als prominent persoon uit de zorgsector vind ik het mijn verantwoordelijkheid om dit aan te kaarten. Door mensen zonder wettig verblijf toegang te geven tot de reguliere arbeidsmarkt kan onze samenleving twee problemen tegelijk aanpakken: het structurele tekort aan personeel in cruciale sectoren én de precaire omstandigheden waarin deze mensen zich nu bevinden. Iedereen wint erbij. Zorginstellingen krijgen extra medewerkers, patiënten en bewoners krijgen de zorg die ze verdienen, werkgevers kunnen werken in eerlijke concurrentie, en de samenleving ontvangt de miljoenen belastinginkomsten die vandaag verloren gaan.

Mensen zonder wettig verblijf zijn hier vaak niet uit vrije wil, maar zoeken veiligheid en een toekomstperspectief. In tegenstelling tot de heersende mythes gaan zij vaak meteen aan het werk, maar blijven onzichtbaar. Het zijn immers mensen die vooruit willen in het leven. Dat is de reden dat ze in België terecht zijn gekomen, bewust of niet. Sommigen doen dat in de reguliere economie totdat ze niet meer mogen, omdat hun asielprocedure stopt. Anderen worden langdurig uitgebuit in knelpuntsectoren omdat er geen andere manier is. Wat dit aantoont, is dat het mensen zijn die van aanpakken weten. Nog meer laat het ook zien dat er een grote behoefte is aan extra arbeidskrachten. Als we die realiteit erkennen, kunnen we de stap zetten van een situatie waarin enkel verliezers bestaan, naar een samenleving waarin iedereen wint: migranten die in veilige en eerlijke omstandigheden werken, werkgevers die voldoende werkkrachten vinden en een samenleving die haar economische motor draaiende kan houden en tegelijk sociale rechtvaardigheid versterkt.

Mensen zonder wettig verblijf beschikken over de talenten en de diploma’s om aan de slag te gaan in sectoren die vandaag wanhopig zoeken naar competente werknemers. Daarom is het noodzakelijk om de wetgeving te hervormen die nu onrechtvaardige situaties van onwettig verblijf in stand houdt. Ik pleit ervoor om werk een reden te maken voor wettig verblijf. Geef werkgevers de mogelijkheid om mensen die al in Vlaanderen wonen legaal tewerk te stellen en geef mensen zonder wettig verblijf de kans om uit hun precaire situatie te stappen. Dat is een meerwaarde voor ons allemaal: voor werkgevers, voor de samenleving én voor de mensen zelf.

In afwachting van zo’n grondige hervorming mag een regularisatiecampagne, gebaseerd op duidelijke criteria en ondersteund door een onafhankelijke adviescommissie, geen taboe zijn.

Laat ons het arbeidspotentieel dat zich al in ons land bevindt eindelijk benutten. Als iemand die dagelijks ziet hoe nijpend het tekort in de zorg is, vraag ik met aandrang: geef mensen die in België wonen de kans om te werken.

Ondertekend,

[Organisaties die de brief ondertekenden]

Bronnen

1 VDAB – https://www.vdab.be/vindeenjob/vacatures?sort=standaard

2 VOKA – Verschillende bronnen:

  • Günther de Coen (Avida)
  • Thomas Swerts, Universitair Hoofddocent in de Sociologie, Department of Public Administration and Sociology, Erasmus Universiteit Rotterdam.
  • CM
  • Curando
  • Olivier Remy, ACV Puls
  • Stijn Gryp, Nationaal secretaris ACV
  • Vlaams ABVV
  • Miranda Ulens
  • Evert Persoon, Federaal Secretaris BBTK Social Profit
  • I-mens vzw
  • Flora Billiouw (Wheel of Care)

In My Name is een platform van organisaties die zich inzetten voor een menswaardige behandeling van mensen op de vlucht en voor een rechtvaardige migratiesamenleving. Samen staan we in voor solidariteit, rechtvaardigheid en gastvrijheid.

Het platform brengt verschillende actoren samen — van mensenrechtenorganisaties tot sociale bewegingen en lokale initiatieven — die gezamenlijk actievoeren, kennis delen en beleidsmakers aanspreken om structurele verandering te bewerkstelligen.

Ontdek meer over In My Name en onze leden →

Toetreden tot het nationaal platform

Sluit je aan bij ons nationaal platform en steun de oproep voor een positief migratiebeleid.

Hiermee

  • onderschrijft de organisatie de platformtekst
  • engageert de organisatie zich om de beweging te steunen en mee te doen aan de campagne
  • versterkt de organisatie de visibiliteit van het platform door het logo en/of de kleurcode op te nemen in haar communicatie
  • en respecteert de organisatie de diversiteit van actiemethodes van de verschillende partners.
toetreden tot het platform

Steun, sluit je aan en kom in actie voor en met mensen zonder papieren

Dit platform is participatief. Het doel is om collectieven, verenigingen en burgers de kans te geven acties en mobilisaties te delen rond specifieke thema’s over de situatie van mensen zonder papieren in België. Deze acties staan ​​vermeld op de pagine “thema’s”.

Om deel te nemen, stuurt u een e-mail naar het hieronder aangegeven adres met de volgende informatie:

  • De naam van uw actie
  • Een beschrijving van de actie van maximaal een aantal zinnen
  • Een foto van de actie
  • Een link naar een website, een Facebook evenement, een persartikel of iets anders waarnaar we bezoekers kunnen verwijzen
contact@imnplatform.be